Onbalanshandel: zo werkt het en waarom het belangrijk is.

De energiemarkt is complex, en termen zoals onbalanshandel kunnen soms verwarrend zijn. Toch is het een cruciaal onderdeel van hoe elektriciteit in Nederland wordt geleverd en verhandeld. In deze blog leggen we stap voor stap uit wat onbalanshandel is, hoe het werkt, en waarom het steeds belangrijker wordt voor huishoudens, bedrijven en duurzame energieopwekking.

Wat is onbalanshandel?

Onbalanshandel is de manier waarop elektriciteitstekorten of -overschotten op het net op korte termijn worden opgelost.

Het elektriciteitsnet moet altijd in balans zijn: de hoeveelheid elektriciteit die wordt opgewekt, moet gelijk zijn aan de hoeveelheid die wordt verbruikt.

Als dit niet gebeurt, spreken we van een onbalans. Onbalanshandel is het systeem waarmee deze verschillen snel worden gecorrigeerd.

‍

Voorbeeld:

• Stel dat om 15:00 uur iedereen in Nederland ineens airco’s aanzet en de vraag naar stroom plotseling stijgt.

• Tegelijkertijd produceren zonnepanelen minder door bewolking.

• Er ontstaat een tekort aan elektriciteit op het net.

• De netbeheerder of energieleveranciers kopen extra stroom op de onbalansmarkt om dit tekort aan te vullen

‍

Hoe werkt onbalanshandel?

De onbalansmarkt wordt door de TenneT (de beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland) geregeld.

1. Signaal van onbalans:

TenneT monitort het net continu. Als er te veel of te weinig stroom is, ontstaat een onbalans.

2. Prijs van onbalans:

Op de onbalansmarkt wordt elektriciteit tegen een speciale prijs verhandeld: de onbalansprijs.

‍

Bij een tekort stijgt de prijs: energie is schaars, dus duur.

Bij een overschot daalt de prijs: er is te veel energie beschikbaar.

‍

3. Wie handelt er op deze markt?

Energieproducenten, leveranciers, en grote verbruikers kunnen meedoen. Ze kunnen elektriciteit leveren of afnemen om te profiteren van prijsverschillen.

4. Automatisering en slimme software:

Tegenwoordig gebeurt veel automatisch. Slimme batterijsystemen en energiemanagementsoftware kunnen zelf op deze markt handelen, bijvoorbeeld door opgeslagen stroom van thuisbatterijen op het juiste moment te verkopen.

‍

Waarom is onbalanshandel belangrijk?

Onbalanshandel zorgt ervoor dat het elektriciteitsnet stabiel blijft, ook wanneer de productie of het verbruik plotseling verandert.

1. Voorkomt stroomstoringen

Zonder snelle correctie van tekorten of overschotten zouden er regelmatig stroomstoringen optreden.

2. Bevordert duurzame energie

Zonnepanelen en windturbines leveren niet altijd een constante stroom. Onbalanshandel maakt het mogelijk om dit op te vangen en zorgt dat duurzame energie efficiënt wordt gebruikt.

3. Mogelijkheid voor extra inkomsten

Huishoudens en bedrijven met bijvoorbeeld thuisbatterijen kunnen profiteren door opgeslagen energie te verkopen op het moment dat de prijs op de onbalansmarkt hoog is.

‍

Onbalanshandel en de thuisbatterij

Een thuisbatterij kan een gamechanger zijn als het gaat om onbalanshandel.

• Opslag van zonne-energie: Energie die je niet direct verbruikt kan worden opgeslagen.

• Verkoop op het juiste moment: Als er een tekort is en de onbalansprijs hoog, kan je batterij de stroom verkopen.

• Kostenbesparing: Door slim gebruik te maken van je batterij en de onbalansmarkt, verlaag je je energierekening en verdien je mogelijk extra.

‍

Praktisch voorbeeld:

Een huishouden met een 5 kWh thuisbatterij heeft overdag 3 kWh opgeslagen zonne-energie. ’s Avonds is de onbalansprijs hoog door een plotseling tekort op het net. Het slimme systeem verkoopt 2 kWh van de batterij aan het net. De eigenaar bespaart hierdoor op de elektriciteitsrekening én verdient aan de verkoop.

‍

De rol van energieleveranciers en netbeheerders

• TenneT: Zorgt voor de balans op het hoogspanningsnet en geeft signalen door bij tekorten of overschotten.

• Energieleveranciers: Kunnen reageren op de onbalansprijs door stroom te kopen of te verkopen.

• Netbeheerders: Kijken naar lokale netwerken en zorgen dat ook op wijk- of huishoudniveau de balans wordt gehandhaafd.

‍

Onbalanshandel in de toekomst

Door de energietransitie en de toename van zon- en windenergie wordt onbalanshandel steeds belangrijker.

1. Meer fluctuaties: Meer duurzame opwek betekent dat stroomproductie minder voorspelbaar is.

2. Slimme technologieën: Thuisbatterijen, elektrische auto’s en slimme meters spelen een grote rol bij het automatisch balanceren van vraag en aanbod.

3. Marktparticipatie: Consumenten en bedrijven kunnen actief meedoen aan de onbalansmarkt, waardoor het financieel interessant wordt.

‍

Veel gestelde vragen over onbalanshandel

1. Is onbalanshandel alleen voor grote bedrijven?

Nee. Huishoudens met zonnepanelen of een thuisbatterij kunnen ook profiteren, vooral met slimme software.

2. Wat is het verschil tussen de reguliere elektriciteitsprijs en de onbalansprijs?

De reguliere prijs betaal je voor je contractafname. De onbalansprijs wordt bepaald op het moment dat vraag en aanbod niet in balans zijn. Dit kan hoger of lager zijn.

3. Hoe kan ik meedoen aan onbalanshandel?

Meestal via energieleveranciers of slimme batterijsystemen die automatisch op het juiste moment energie verkopen of opslaan.

4. Zijn er risico’s?

Er is een risico dat de prijs laag is op het moment dat je energie wilt verkopen. Slimme systemen beperken dit risico door voorspellingen van vraag en aanbod te gebruiken.

‍

Conclusie

Onbalanshandel is een essentieel onderdeel van de energiemarkt. Het zorgt voor stabiliteit, bevordert duurzame energie, en biedt kansen om slim te besparen of extra inkomsten te genereren.

Voor huishoudens en bedrijven met zonnepanelen en thuisbatterijen wordt het steeds relevanter om te begrijpen hoe het werkt en hoe ze hiervan kunnen profiteren. Wie slim omgaat met opslag en verkoop, haalt het maximale uit zijn energie en is voorbereid op een toekomst waarin de energiemarkt steeds dynamischer wordt.

Wil jij ook optimaal profiteren van de energiemarkt en voorbereid zijn op de toekomst? Installgroen helpt je graag met zonnepanelen, thuisbatterijen en slimme energieoplossingen, zodat jij kunt besparen en eventueel zelfs verdienen via de onbalansmarkt.

‍

📞 +31 (0)58 785 46 90
📧advies@installgroen.nl
🌐Plan jouw gratis adviesgesprek

‍

‍